მემბრანოლოგიის ლაბორატორია
| ლაბორატორიის შესახებ | ლაბორატორიის პერსონალი |
ლაბორატორიის ისტორია
ივ. ბერიტაშვილის ფიზიოლოგიის ინსტიტუტში სრულიად ახალგაზრდა მეცნიერმა ზურაბ ქომეთიანმა საფუძველი ჩაუყარა მსოფლიოში ახალი დარგის, მემბრანოლოგიის ჩამოყალიბებასა და განვითარებას. ეს იყო დისციპლინა, რომელიც ჩამოყალიბდა ბიოქიმიის, ბიოფიზიკის, მოლეკულური ბიოლოგიის, ფიზიოლოგიისა და ციტოლოგიის გადაკვეთის ზღვარზე.
1973 წლიდან ზ. ქომეთიანი სათავეში ჩაუდგა მემბრანების აქტივობის შემსწავლელ ჯგუფს, რომელიც 1975 წელს ჩამოყალიბდა მემბრანოლოგიის ლაბორატორიად, რომელსაც ყოველთვის წამყვანი პოზიცია ეკავა თავის დარგში. პრობლემა, რომელმაც მეცნიერები დიდი ხნის განმავლობაში ჩიხში მოაქცია, იყო მრავალუბნიანი ფერმენტული სისტემების მოქმედების მოლეკულური მექანიზმის გაშიფვრა. ფერმენტთა უმრავლესობა მრავალუბნიანი სისტემაა, ხასიათდება მრუდხაზოვანი კინეტიკური დამოკიდებულებით და არ ექვემდებარება მიხაელის-მენთენის ერთუბნიანი ფერმენტული სისტემების კინეტიკურ თეორიას. ზ. ქომეთიანმა პირველმა შეიმუშავა ფერმენტული კინეტიკის ახალი თეორია, დაამუშავა მათემატიკური მიდგომა და შექმნა სპეციალური კომპიუტერული პროგრამა, რომელიც მრავალუბნიანი ფერმენტული სისტემების კონეტიკური სქემის დადგენის საშუალებას იძლევა. ამ მეთოდების გამოყენებით გახდა შესაძლებელი სრულად გაშიფრულიყო ისეთი მნიშვნელოვანი ფერმენტული სისტემის მოქმედების მოლეკულური მექანიზმი, როგორიცაა Na,K-ATPაზა. ზ. ქომეთიანის მიერ პირველად იქნა შედგენილი ამ ფერმენტული სისტემის მოქმედების მოლეკულურ მექანიზმთან მაქსიმალურად მიახლოებული კინეტიკური სქემა. ზ. ქომეთიანის ხელმძღვანელობით, შესწავლილი იქნა ნეიროტრანსმიტერებისა და სინაფტოსომური ფაქტორის ეფექტი ტრანსპორტულ ATPაზებზე და აღმოჩენილი იქნა სწრაფი რეგულაციის ახალი გზა, რომელიც სპეციფიკურია თავის ტვინისათვის და აქვს უაღრესად დიდი ფუნქციური მნიშვნელობა.
მემბრანოლოგიის ლაბორატორიის ძირითად სამეცნიერო მიმართულებას წარმოადგენდა და წარმოადგენს ბიოლოგიურ მემბრანებში იონთა აქტიური ტრანსპორტის შესწავლა. გაშიფრული იქნა Ca,Mg-ATPაზას, Mg-ATPაზას, Cl-ATPაზას, Mg2+-დამოკიდებული HCO3--ATPაზასა და Cu2+-ATPაზას მოქმედების მოლეკულური მექანიზმები. ლაბორატორიაში პირველად იქნა აღმოჩენილი ძუძუმწოვრებში მძიმე მეტალებით, როგორიცაა: Mn2+-, Ni2+- და Zn2+-დამოკიდებული Mg-ATPაზური აქტიობები, ე.წ. Mn2+-ATPაზა, Ni2+-ATPაზა და Zn2+-ATPაზა. შესწავლილია, აგრეთვე, Mg-არადამოკიდებული Ca2+- და HCO3--ATPაზები, რომლებიც მიეკუთვნებიან ecto-ATPაზებს.
მემბრანოლოგიის ლაბორატორიის ძირითად ინტერესს წარმოადგენს Na,K-ATPაზური სისტემა, რომლის ფუნქცია და რეგულაციის მექანიზმები, მსოფლიოს წამყვანი მეცნიერების მიერ მრავალწლიანი კვლევების მიუხედავად, მაინც არ არის ბოლომდე დადგენილი. ლაბორატორიაში ექსპერიმენტული და თეორიული კვლევები მიმდინარეობს ორი ძირითადი მიმართულებით:
1. Na,K-ATPაზური სისტემის მოქმედების მოლეკულური მექანიზმისა და მისი რეგულაციის გზების დადგენა;
2. Na,K-ATPაზური სისტემის ჩართულობა სინაფსური გადაცემის პროცესში და მისი ფუნქციური როლი.
მომავლის პერსპექტივაში, ლაბორატორია კვლავ გააგრძელებს კვლევის მთავარ სტრატეგიულ ხაზს - ტრანსპორტული ATPაზების კინეტიკისა და რეგულაციის პრინციპების დადგენას. ამავდროულად, იღებს ახალ გამოწვევას და დაიწყებს კვლევას შედარებით ახალი მიმართულებით - ენდოგენური კარდიოსტეროიდების და Na,K-ATPაზას სასიგნალო გზების ფუნქციური მნიშვნელობის განსაზღვრა.
საკვანძო სიტყვები: ტრანსპორტული ATPაზები; Na,K-ATPაზა; ფერმენტული კინეტიკა; ნეიროტრანსმიტერები; კარდიოტონული სტეროიდები; ოუაბაინი
1973 წლიდან ზ. ქომეთიანი სათავეში ჩაუდგა მემბრანების აქტივობის შემსწავლელ ჯგუფს, რომელიც 1975 წელს ჩამოყალიბდა მემბრანოლოგიის ლაბორატორიად, რომელსაც ყოველთვის წამყვანი პოზიცია ეკავა თავის დარგში. პრობლემა, რომელმაც მეცნიერები დიდი ხნის განმავლობაში ჩიხში მოაქცია, იყო მრავალუბნიანი ფერმენტული სისტემების მოქმედების მოლეკულური მექანიზმის გაშიფვრა. ფერმენტთა უმრავლესობა მრავალუბნიანი სისტემაა, ხასიათდება მრუდხაზოვანი კინეტიკური დამოკიდებულებით და არ ექვემდებარება მიხაელის-მენთენის ერთუბნიანი ფერმენტული სისტემების კინეტიკურ თეორიას. ზ. ქომეთიანმა პირველმა შეიმუშავა ფერმენტული კინეტიკის ახალი თეორია, დაამუშავა მათემატიკური მიდგომა და შექმნა სპეციალური კომპიუტერული პროგრამა, რომელიც მრავალუბნიანი ფერმენტული სისტემების კონეტიკური სქემის დადგენის საშუალებას იძლევა. ამ მეთოდების გამოყენებით გახდა შესაძლებელი სრულად გაშიფრულიყო ისეთი მნიშვნელოვანი ფერმენტული სისტემის მოქმედების მოლეკულური მექანიზმი, როგორიცაა Na,K-ATPაზა. ზ. ქომეთიანის მიერ პირველად იქნა შედგენილი ამ ფერმენტული სისტემის მოქმედების მოლეკულურ მექანიზმთან მაქსიმალურად მიახლოებული კინეტიკური სქემა. ზ. ქომეთიანის ხელმძღვანელობით, შესწავლილი იქნა ნეიროტრანსმიტერებისა და სინაფტოსომური ფაქტორის ეფექტი ტრანსპორტულ ATPაზებზე და აღმოჩენილი იქნა სწრაფი რეგულაციის ახალი გზა, რომელიც სპეციფიკურია თავის ტვინისათვის და აქვს უაღრესად დიდი ფუნქციური მნიშვნელობა.
მემბრანოლოგიის ლაბორატორიის ძირითად სამეცნიერო მიმართულებას წარმოადგენდა და წარმოადგენს ბიოლოგიურ მემბრანებში იონთა აქტიური ტრანსპორტის შესწავლა. გაშიფრული იქნა Ca,Mg-ATPაზას, Mg-ATPაზას, Cl-ATPაზას, Mg2+-დამოკიდებული HCO3--ATPაზასა და Cu2+-ATPაზას მოქმედების მოლეკულური მექანიზმები. ლაბორატორიაში პირველად იქნა აღმოჩენილი ძუძუმწოვრებში მძიმე მეტალებით, როგორიცაა: Mn2+-, Ni2+- და Zn2+-დამოკიდებული Mg-ATPაზური აქტიობები, ე.წ. Mn2+-ATPაზა, Ni2+-ATPაზა და Zn2+-ATPაზა. შესწავლილია, აგრეთვე, Mg-არადამოკიდებული Ca2+- და HCO3--ATPაზები, რომლებიც მიეკუთვნებიან ecto-ATPაზებს.
მემბრანოლოგიის ლაბორატორიის ძირითად ინტერესს წარმოადგენს Na,K-ATPაზური სისტემა, რომლის ფუნქცია და რეგულაციის მექანიზმები, მსოფლიოს წამყვანი მეცნიერების მიერ მრავალწლიანი კვლევების მიუხედავად, მაინც არ არის ბოლომდე დადგენილი. ლაბორატორიაში ექსპერიმენტული და თეორიული კვლევები მიმდინარეობს ორი ძირითადი მიმართულებით:
1. Na,K-ATPაზური სისტემის მოქმედების მოლეკულური მექანიზმისა და მისი რეგულაციის გზების დადგენა;
2. Na,K-ATPაზური სისტემის ჩართულობა სინაფსური გადაცემის პროცესში და მისი ფუნქციური როლი.
მომავლის პერსპექტივაში, ლაბორატორია კვლავ გააგრძელებს კვლევის მთავარ სტრატეგიულ ხაზს - ტრანსპორტული ATPაზების კინეტიკისა და რეგულაციის პრინციპების დადგენას. ამავდროულად, იღებს ახალ გამოწვევას და დაიწყებს კვლევას შედარებით ახალი მიმართულებით - ენდოგენური კარდიოსტეროიდების და Na,K-ATPაზას სასიგნალო გზების ფუნქციური მნიშვნელობის განსაზღვრა.
საკვანძო სიტყვები: ტრანსპორტული ATPაზები; Na,K-ATPაზა; ფერმენტული კინეტიკა; ნეიროტრანსმიტერები; კარდიოტონული სტეროიდები; ოუაბაინი
პუბლიკაციები
სტატიები:
1. Kometiani Z., Leladze M. ,,Na+, K+ –activation of the Mg++-dependet cycle of NaK-ATPase. J. of Biological Physics and Chemistry. 2001, 1, pp.12-18.
2. M. Leladze, E. Nozadze, Z. Kometiani “On the molecular mechanism of NaK-ATPase isoforms.” J. of Biological Physics and Chemistry.. 2001, 1, pp. 19-20.
3. Leladze M., Nozadze E., Chkadua G., Kometiani Z. ,,The K+-activation of the Mg++-dependet cycle of NaK-ATPase.’’J. of Biological Physics and Chemistry, 2001, 2, pp.76-80
4. Chkadua G., Leladze M., Nozadze E., Kometiani Z. ,,Na+ and K+ activation mechanism for NaK-ATPase system in an exsess of Mg++ ions.” J. of Biological Physics and Chemistry, 2002, 2, 1/2, pp.19-24
5. Arutinova N., Tsakadze L., Kometiani Z. ,,Molecular mechanism of Ca-ATPase.” Georgian Journal of Neurlosciences, 2002, 1-2, pp.23-33.
6. Z. Kometiani, G. Chkadua “ Determining a number of sites of partial effect modifiers by analysis of geometrical shape of acurve.” Bull. of the Georgian academy of sciences. 2002, 166, 3, pp. 564-567.
7. G. Chkadua, Z. Kometiani “ Determining of number of sites for binding the modifiers.” Bull. of the Georgian academy of sciences. 2003, 167, 1, pp. 119-122.
8. g. Wkadua “Na,K–ATPazuri sistemaze Na+ da K+ ionebis moqmedebis molekuluri meqanizmi. “ saq. Mmecn. Aakademiis macne, biologiis seria, 2003, 29, 3-4, gv.477-483.
9. g. Wkadua “rTuli geometriuli formis mqone mrudebis analizis principebi.” saq. mecn. Aakademiis macne, biologiis seria, 2003, 29, 3-4, gv.485-491.
10. Arutinova N., Tsakadze L. ,,Some aspects related to the regulation of Ca-ATPase synaptic membranes.” Bull. of Georgian Academy of Sciences, 2003, 167, N3, pp.526-529.
11. გ.ჭკადუა, ე.ნოზაძე, ზ.ქომეთიანი ,,Na,K-ATPაზური სისტემის Na და K-ით აქტივაციის მექანიზმი MgATP-ის სიჭარბისას." საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A, 2003, ტ29, N1-2, გვ.193-202
12. ე.ნოზაძე, გ.ჭკადუა, ზ.ქომეთიანი ,,Na,K-ATPაზური სისტემის Na და K-ით აქტივაციის მექანიზმი ATP-ის სიჭარბისას.' საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A, 2003, ტ29, N1-2, გვ.121-127
13. Z. Kometiani , G. Chkadua “Power parameters for the rate equations of enzymes with multiple ligand-binding sites “ J. Biol. Chem. 2003, 3, pp.78-81.
14. G. Chkadua “An apparent order of reaction.” .” Bull. of the Georgian academy of sciences. 2003, 168;2, pp.336-339.
15. ე.ნოზაძე, გ.ჭკადუა ,,Mg-ATPაზურ აქტიობის დამოკიდებულება სუბსტრატისა და მოდიფიკატორების კონცენტრაციაზე."საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A, 2004. ტ30, N5, გვ.693–699.
16. ლ. წაქაძე, ნ. არუთინოვა, ე. ნოზაძე ,,Ca2+-ATPაზის გამოკვლევის ზოგიერთი საკითხი.“ საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, ბიოლოგიის სერია A, 2004, 30, 5, გვ.743-747.
17. ე.ნოზაძე, ნ. არუთინოვა ,,ორვალენტიანი კათიონებით აქტივირებული ATPაზების(Mn-ATPაზა, Cu-ATPაზა, Zn-ATPაზა Ni-ATPაზა) განაწილება სუბუჯრედულ ფრაქციებში." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2005, ტ.31, №5, გვ.711-715
18. E.Nozadze, G.Chkadua, Z.Kometiani "Bivalent cation-activated ATPases." Georgian Journal of Neurosciences, 2005, 1(4), 49–53
19. შიოშვილი ლ. ,,ნორადრენალინით გამოწვეული Na,K-ATPაზური სისტემის რეგულაციის მექანიზმი“ საქ. მეცნ.აკად. მაცნე, სერია B. 2006,
20. შიოშვილი ლ. ქომეთიანი ზ. ,,მიკროსომული Na,K-ATPაზის მოლეკულური მექანიზმი“ საქ. აკადემიის მეცნ. მაცნე, ბიოლოგიის სერია A. 2006,
21. შიოშვილი ლ. ჯარიაშვილი თ. ქომეთიანი ზ. ,,ნორადრენალინის გავლენა Na,K-ATPაზური სისტემის ელექტროგენურობაზე" J. Biol. Phys. Chem., 2006, v.6, N 2,
22. Tsakadze L., Dzneladze S., Kometiani Z. ,,Mg++independent HCO3-ATPase.” Proc. Georgian Acad. Sci., Biol. Ser. B. 5, 2, 2007, pp.9-13.
23. Tsakadze L., Dzneladze S., Kometiani Z. ,,Molecular mechanism of Mg++ independent HCO3-ATPase.” Proc. Georgian Acad. Sci., Biol. Ser. B. 5. 3-4, 2007, pp.5-7
24. ე.ნოზაძე, ნ. არუთინოვა ,,Mg-ის გავლენა ორვალენტიანი კათიონებით აქტივირებულ ზოგიერთ ATPაზაზე." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2007, ტ.33, №4, გვ.211-215
25. Z. Kometiani, E. Nozadze "Kinetic Singularities of Transport ATPases." Bulletin of the Georgian National Acad. of Sci. 2007,vol.175, N4, pp.106-109
26. ს.ძნელაძე., მ.ლელაძე., ლ.წაქაძე. ,,Cl—ATPაზა: ვირთაგვას თავის ტვინის პლაზმური მემბრანის ტრანსპორტული ATPაზა.“ საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, ბიოლოგ. სერია А, 2009, ტ. 35, N1-2.
27. ლ.წაქაძე., მ.ლელაძე., ს. ძნელაძე. ,,HCO3-იონებით აქტივირებული Mg-დამოკიდებული ATPაზა.” საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. А, 2009, ტ. 35, N1-2.
28. ჭკადუა გ. შიოშვილი ლ. კვიწინაძე ნ. ,,Mn–ATP აზას Mg-ით რეგულაციის მექანიზმი“ საქ. მეცნ.აკად. მაცნე, ბიოლოგიის სერია A . 2009
29. ჭკადუა გ. შიოშვილი ლ. კვიწინაძე ნ. ,,Mn-ით აქტივირებული Mg დამოკიდებული ATPაზა“ საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, ბიოლოგიის სერია A. 2009
30. ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, მ. ქირია ,,Ni-ATPაზას მოქმედების მოლეკულური მექანიზმის ზოგიერთი საკითხი." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2009, ტ.35, №3-4, გვ.231-234
31. ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, მ. ქირია ,,Ni-ით აქტივირებული Mg-დამოკიდებული ATPაზა." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2009, ტ.35, №1-2, გვ.83-89
32. შიოშვილი ლ. კვწინაძე ნ. ჭკადუა გ. ქომეთიანი ზ. ,,ორვალენტიანი კათიონებით აქტივირებულ ATPაზებზე ნეიროტრანსმიტერების და სინაპტოსომურიფაქტორის ეფექტი“ საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერია B. 2010, ტ.8, No.3-4, გვ. 17-19
33. კვიწინაძე ნ. ჭკადუა გ. შიოშვილი ლ. ქომეთიანი ზ. ,,Cu-ATP აზას კინეტიკური თვისებები“. საქ. მეც. აკად. მაცნე. 2010, ტ. 8, No.3-4, გვ.1-5.
34. Tsakadze L., Leladze M., Kometiani Z. ,,The effect of neurotransmitters and synaptic factors on the anion-activates ATPase activity.” Georgian Acad. Sci., Biol. Ser. B Vol. 8, No. 3-4, 2010.
35. ლ. წაქაძე., მ.ლელაძე., ს. ძნელაძე., ზ. ქომეთიანი. ,,Mg2+-არადამოკიდებულ HCO3-ანიონებით აქტივირებულ ATPაზურ რეაქციაზე ARL 67156*-ის გავლენა. საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერია ბიოლოგ. A, 2011, ტ. 1
36. Kvitsinadze N., Chkadua G., Shioshvili L., Kometiani Z. ,,Some kinetic singularities of Mg2+-dependent Mn-ATPase in rat Brain synaptic membranes”. Biol. Trace elem. Res. 2011, 144, pp. 951-964.
37. ნ.არუთინოვა, ე.ნოზაძე, ზ.ქომეთიანი ,,ნეიროტრანსმიტერებისა და სინაფტოსომური ფაქტორის გავლენა Ca,Mg-ATPაზურ და Mg-ATPაზურ აქტიობაზე." საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2011, ტ37, N1-2, გვ.1-4
38. შიოშვილი ლ., კვიწინაძე ნ., ჭკადუა გ., ჯარიაშვილი თ. ,,Zn2+ დამოკიდებული Mn-ATPაზური აქტივობა”. საქ. მეც. აკად. მაცნე ბიომედ.სერია. 2012, t. 38, #5_6, gv. 335-340
39. Dzneladze, L. Tsakadze, M. Leladze, Z. Kometiani “ Cl-anion dependent Mg-ATPase” J. Membrane Biol., 2012, 245: pp.151-156.
40. Leladze, S. Dzneladze, L. Tsakadze, T.Jariashvili. ,,The study of anion-activated ATPases RELATION” Proc. Geogian Nat. Sci., Biomed. Series, 2012, 5-6 vol.38. pp.305-308.
41. L. Tsakadze., M. Leladze., S. Dzneladze., Z. Kometiani. ,,Mg-dependent HCO3-ATPaase is a P-type transporting ATPase”. Journal of Biological Physics and Chemistry, 2012, pp.113-115
42. ე.ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, გ. ჭკადუა, თ. ჯარიაშვილი ,,ზოგიერთი მოდიფიკატორის გავლენა Mg-დამოკიდებულ Ca-ATPაზურ სისტემაზე." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2012, ტ.38, №5-6, გვ.309-313
43. ლ. შიოშვილი, ნ. კვიწინაძე, გ. ჭკადუა ,,Mg2+-ით აქტივირებული Zn-ATPაზა”. საქ. მეც. აკად. მაცნე ბიომედ. სერია. 2013, t. 39, #1_2, 63-68
44. ე.ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, გ. ჭკადუა ,,Mg-დამოკიდებული Ca-ATPაზური აქტიობის დამოკიდებულება Ca-ის კონცენტრაციაზე." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2013, ტ.39, №1-2, გვ.35-40
45. ლ. წაქაძე., მ. ლელაძე., ს. ძნელაძე., გ. ჭკადუა. ,,NO3 - და SO4- ანიონებით აქტივირებული Mg დამოკიდებული ATP აზა“. საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ სერია, 2013, ტ. 39, #1-2
46. ე.ნოზაძე, ნ.არუთინოვა, ლ.წაქაძე, ლ.შიოშვილი, მ.ლელაძე, ს.ძნელაძე, გ.ჭკადუა ,,Mg-ATPაზას გამოკვლევის ზოგიერთი საკითხი." საქ. მეც. ეროვნ.აკად.მაცნე, ბიომედ.სერია, 2014, ტ.40,N3-4, გვ.159-163
47. ლ. წაქაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, მ.ლელაძე, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაზე, გ. ჭკადუა ,,ჰორმეზისის მოვლენის შესწავლა Na,K-ATPაზური სისტემის აქტიობაზე." საქ. მეც. ეროვნ.აკად.მაცნე, ბიომედ.სერია, 2015, ტ.41, N3-4, გვ.181-185
48. S.Dzneladze, L.Tsakadze, M.Leladze, E.Nozadze, N.Arutinova, L.Shioshvili, G.Chkadua "Comparative Analysis of Mg-Dependent and Mg-independent HCO3-ATPases." The Journal of Membrane Biology, 2015, v.248, N.1, pp.53-58. DOI10.1007/s00232-014-9739-8
49. E.Nozadze, N.Arutinova, L.Tsakadze, L.Shioshvili, M.Leladze, S.Dzneladze, G.Chkadua "Molecular Mechanizms of Mg-ATPase Activity." The Journal of Membrane Biology, 2015, v.248, N2, pp.295-300 DOI10.1007/s00232-014-9769-2
50. E. Nozadze, L. Shioshvili, L. Tsakadze, N. Arutinova, M. Leladze, S. Dzneladze, G. Chkadua. ,,Kinetic Features of Transport ATPases.” Systemic, Cellular and Molecular Mechanisms of Physiological Functions and Their Disorders (Proceedings of Iv. Beritashvili Center for Experimental Biomedicine-2016). Nova Science Publishers, Inc. New York, 2016, pp.262-269
51. ლ.წაქაძე, მ. ლელაძე, ს.ძნელაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, ნ. არუთინოვა, ს. კუპრაძე, გ. ჭკადუა ,,Mg,HCO3-ATPაზური აქტიობის ცვლილება ვირთაგვის თავის ტვინის მემბრანულ ფრაქციებში სუსტი სტრესოგენული ფაქტორის ზემოქმედებით." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2016, ტ.42, №3-4, გვ. 193-198
52. ს. კუპრაძე, ლ.წაქაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, მ. ლელაძე, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაძე, გ.ჭკადუა ,, მძიმე მეტალების (Cd, Pb) ზეგავლენა Cl-ATPაზაზე ვირთაგვას თავის ტვინის სინაფსური მემბრანების ფრაქციაში." საქ, მეცნ, აკად, მაცნე, ბიოლოგიის სერია, 2017, ტ. 43, №5-6, გვ. 231-234
53. გ. ჭკადუა, ე. ნოზაძე, ლ.წაქაძე, ლ. შიოშვილი, მ. ლელაძე, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაძე, ს. კუპრაძე ,, მძიმე მეტალების გავლენა Na,K-ATPაზურ Mg-ATPაზურ სისტემებზე." საქ, მეცნ, აკად, მაცნე, ბიოლოგიის სერია, 2017, ტ. 43, №1-2, გვ. 51-55
54. მ. ლელაძე, ლ. წაქაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაძე, ს.კუპრაძე, გ. ჭკადუა ,, ოუაბაინის ზეგავლენა მაგნიუმ-დამოკიდებულ Ca2+ და HCO3--ით აქტივირებულ ATPაზებზე ვირთაგვას თავის ტვინის სინაფსური მემბრანების ფრაქციაში." საქ. მეც. ეროვნ.აკად. მაცნე ბიომედ.სერია, 2018, ტომი 44, N5-6, გვ.361-366
55. G. Chkadua, L.Tsakadze, E. Nozadze, M. Leladze, S. Dzneladze, L. Shioshvili, N. Arutinova & S. Kupradze " Zn2+ Depended Mg-ATPase Activity." Nova Science Publishers, Inc. New York, 2018
56. ლ.წაქაძე, ე.ნოზაძე, ლ.შიოშვილი, მ.ლელაძე, ნ.არუთინოვა, ს.ძნელაძე, ს.კუპრაძე, გ.ჭკადუა ,,PCHMB-ს ზეგგავლენა ტრანსპორტულ ATPაზებზე." საქ. მეცნ.ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ.სერია, 2019, ტ.45 N1–2, გვ.41–44
57. გვანცა ჭკადუა, ეკა ნოზაძე, ლეილა წაქაძე , ლია შიოშვილი, ნანა არუთინოვა, მარინე ლელაძე, სოფიო ძნელაძე ,, Na,K-ATPაზა და ROS ჰორმეზისი." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2020, ტ.46, N 5-6, გვ. 349-355
58. S. Dzneladze and E. Nozadze " The Effect of Neurotransmitter and Synaptosomal Factor on the Synapic Membrane Anion-Activated ATPases." Bulleten of the Georgian National Academy of Sciences, 2020, vol.14, №1, pp.184-187
59. S. Dzneladze, L. Tsakadze, E. Nozadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, T. Jariashvili, S. Kupradze and G. Chkadua " Chloride anion-activated ATPase." The Journal of Biological Physics and Chemistry, 2020, pp. 37-40
თეზისები:
1. საერთაშორისო მულტიდისციპლინური კონფერენცია ბიომედიცინაში. BIOMED-2020. ,,Na,K-ATPაზას ნეიროტრანსმიტერისადმი მგრძნობელობის მოლეკულური მექანიზმი" გვანცა ჭკადუა, ეკა ნოზაძე, ლეილა წაქაძე, ლია შიოშვილი, მარინე ლელაძე, ნანა არუთინოვა, სოფიო ძნელაძე. 2020, შეკვეთილი, საქართველო, 2020, 26-27 ივლისი, გვ.31. https://7a62c319-6311-47b4-bfa9 1d716ee4b7ce.filesusr.com/ugd/9ede18_73fd d473f4734749ac1858e6308bb5a3.pdf?index=true
2.,,ანიონური ATPაზებისრეგულაცია ნეიროტრანსმიტერით." ახალგაზრდა მეცნიერთა და სტუდენტთა კონფერენცია „თანამედროვე ბიომედიცინის აქტუალური საკითხები“. ს. ძნელაძე, ე. ნოზაძე, ლ. წაქაძე, ლ. შიოშვილი, მ. ლელაძე, ნ. არუთინოვა, ს. კუპრაძე, გ. ჭკადუა. მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალი. ბათუმი, 2019, 29 სექტემბერი.
3. “Ni-depended Mg-ATPase activity”. G. Chkadua, E. Nozadze, L. Tsakadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, S. Dzneladze. The 44th FEBS Congress, 2019. Krakow, Poland. pp. 77.
4. “The Effect of Dopamine on the Cl-ATPase“. S. Dzneladze, E. Nozadze, L. Tsakadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, G. Chkadua. The 44th FEBS Congress, 2019. Krakow, Poland. pp. 77.
5. "Cl-activated ATPase”. S. Dzneladze, E. Nozadze, L. Tsakadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, G. Chkadua. 4th International Symposium and School of Yung Scientists ,,Brain& Neiroplasticity: Structural and Molecular Aspects”. 2019, May 107, Tbilisi, Georgia. pp 15.
6. “Enzyme Kinetic and P-Type ATPases”. G. Chkadua, E. Nozadze, L. Tsakadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, S. Dzneladze. 4th International Symposium and School of Yung Scientists,, Brain& Neiroplasticity: Structural and Molecular Aspects”. 2019, May 107, Tbilisi, Georgia. pp. 10.
7. საერთაშორისო მულტიდისციპლინარული კონფერენცია ბიომედიცინაში BIOMED 2019. ,,Na,K-ATPაზური სისტემის სატრანსპორტო კომპონენტის კინეტიკა და მისი რეგულაცია." გვანცა ჭკადუა, ეკა ნოზაძე, ლეილა წაქაძე, ლია შიოშვილი, მარინე ლელაძე, ნანა არუთინოვა, სოფიო ძნელაძე. ციხისძირი, საქართველო, 2019. https://biomedicine2020.wixsite.com/biomed2019/programm
8. ბიომედიცინის საერთაშორისო მულტიდისციპლინარული კონფერენცია. BIOMED 2019. ,, Cl -ATPაზური სისტემის კინეტიკა და მისი რეგულაცია ნეიროტრანსმიტერით". სოფიო ძნელაძე, ეკა ნოზაძე, ლეილა წაქაძე, ლია შიოშვილი, მარინე ლელაძე, ნანა არუთინოვა, გვანცა ჭკადუა. ციხისძირი, საქართველო, 2019, https://biomedicine2020.wixsite.com/biomed2019/programm
9. “The Inaugural Workshop of UNESCO/UNITWIN Network on PhD Education and Research in Biophysics, Biotechnology and Environmental Health”. Kinetic Features of Mg- dependent and Mg- independent HCO3-ATPases. S. Dzneladze, L. Tsakadze, E. Nozadze, L. Shioshvili, G. Chkadua. 6-8 August, 2018. Garni, Yerevan, Armenia. Pp. 4.
10. The 43th FEBS Congress. The Effect of Dofamine and Synaptosomal Factor on the Mg-dependent Ca-ATPase. S. Kupradze, L.Tsakadze, M. Leladze, E. Nozadze, N. Arutinova, L. Shioshvili, S. Dzneladze, G. Chkadua. 7-12 July, 2018. Prague Chech republic. Pp. 127.
11. The 43th FEBS Congress. The Effect of Neurotransmitter and Synaptosomal Factor on the Synaptic Membrane Anion- Activated ATPases. S. Dzneladze, L. Tsakadze, M. Leladze, E. Nozadze, N. Arutinova, L. Shioshvili, S. Kupradze, G. Chkadua. 7-12 July, 2018. Prague Chech republic. Pp. 126.
12. International conference. The 1st "Beritashvili Talks", Neurophysiological functions and their disorders - Interdisciplinary Studies. Regulation of Na/K ATPase by Neurotransmitters. S. Dzneladze, L. Tsakadze, E. Nozadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, S. Kupradze, G. Chkadua. 25-27 June 2018. Tbilisi, Georgia. pp. 93.
13.Organelle Crosstalk in Membrane Dynamics and Cell Signaling. „Molecular Mechanism of Ca-ATPase Activity. Sopio Dzneladze, Leila Tsakadze, Marina Leladze, Eka Nozadze, Nana Arutinova, Lia Shioshvili and Gvantsa Chkadua. 2015, 26-29 Oct. Edinburgh, UK. (P010).
14. The First Faculty Scientific Conference in Exact and Natural Sciences. “HCO3- anion activated ATPase”. 2013, Tbilisi State University, Georgia. http://conference.ens-2013.tsu.ge/en/lecture/view/131
15. UNESCO/IBRO-conference in life sciences, Non-Conducting Membrane Mechanisms of under-threshold Signal Transduction in Neurons, “Kinetic of multi-sited enzyme systems”. G. Chkadua, Z. Kometiani. 2008, 21-23 October, Erevan, Armenia.
16. UNESCO conference in Life Sciences. Non_Conducting Membrane Mechanisms of Under-Threshold Signal Transduction in Neurons.” Anion dependent Mg-ATPase”. S. Dzneladze, L. Tsakadze, Z. Kometiani. 2008, Erevan, Armenia.
17. UNESCO conference in life Sciences ,,Non-conducting membrane mechanisms of under-threshold signal transduction in neurons", "Molecular Mechanism of Mg-ATPase Activity," E. Nozadze, Z. Kometiani. 2008, Erevan, Armenia
მიღებული გრანტები:
1. Kometiani Z., Leladze M. ,,Na+, K+ –activation of the Mg++-dependet cycle of NaK-ATPase. J. of Biological Physics and Chemistry. 2001, 1, pp.12-18.
2. M. Leladze, E. Nozadze, Z. Kometiani “On the molecular mechanism of NaK-ATPase isoforms.” J. of Biological Physics and Chemistry.. 2001, 1, pp. 19-20.
3. Leladze M., Nozadze E., Chkadua G., Kometiani Z. ,,The K+-activation of the Mg++-dependet cycle of NaK-ATPase.’’J. of Biological Physics and Chemistry, 2001, 2, pp.76-80
4. Chkadua G., Leladze M., Nozadze E., Kometiani Z. ,,Na+ and K+ activation mechanism for NaK-ATPase system in an exsess of Mg++ ions.” J. of Biological Physics and Chemistry, 2002, 2, 1/2, pp.19-24
5. Arutinova N., Tsakadze L., Kometiani Z. ,,Molecular mechanism of Ca-ATPase.” Georgian Journal of Neurlosciences, 2002, 1-2, pp.23-33.
6. Z. Kometiani, G. Chkadua “ Determining a number of sites of partial effect modifiers by analysis of geometrical shape of acurve.” Bull. of the Georgian academy of sciences. 2002, 166, 3, pp. 564-567.
7. G. Chkadua, Z. Kometiani “ Determining of number of sites for binding the modifiers.” Bull. of the Georgian academy of sciences. 2003, 167, 1, pp. 119-122.
8. g. Wkadua “Na,K–ATPazuri sistemaze Na+ da K+ ionebis moqmedebis molekuluri meqanizmi. “ saq. Mmecn. Aakademiis macne, biologiis seria, 2003, 29, 3-4, gv.477-483.
9. g. Wkadua “rTuli geometriuli formis mqone mrudebis analizis principebi.” saq. mecn. Aakademiis macne, biologiis seria, 2003, 29, 3-4, gv.485-491.
10. Arutinova N., Tsakadze L. ,,Some aspects related to the regulation of Ca-ATPase synaptic membranes.” Bull. of Georgian Academy of Sciences, 2003, 167, N3, pp.526-529.
11. გ.ჭკადუა, ე.ნოზაძე, ზ.ქომეთიანი ,,Na,K-ATPაზური სისტემის Na და K-ით აქტივაციის მექანიზმი MgATP-ის სიჭარბისას." საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A, 2003, ტ29, N1-2, გვ.193-202
12. ე.ნოზაძე, გ.ჭკადუა, ზ.ქომეთიანი ,,Na,K-ATPაზური სისტემის Na და K-ით აქტივაციის მექანიზმი ATP-ის სიჭარბისას.' საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A, 2003, ტ29, N1-2, გვ.121-127
13. Z. Kometiani , G. Chkadua “Power parameters for the rate equations of enzymes with multiple ligand-binding sites “ J. Biol. Chem. 2003, 3, pp.78-81.
14. G. Chkadua “An apparent order of reaction.” .” Bull. of the Georgian academy of sciences. 2003, 168;2, pp.336-339.
15. ე.ნოზაძე, გ.ჭკადუა ,,Mg-ATPაზურ აქტიობის დამოკიდებულება სუბსტრატისა და მოდიფიკატორების კონცენტრაციაზე."საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A, 2004. ტ30, N5, გვ.693–699.
16. ლ. წაქაძე, ნ. არუთინოვა, ე. ნოზაძე ,,Ca2+-ATPაზის გამოკვლევის ზოგიერთი საკითხი.“ საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, ბიოლოგიის სერია A, 2004, 30, 5, გვ.743-747.
17. ე.ნოზაძე, ნ. არუთინოვა ,,ორვალენტიანი კათიონებით აქტივირებული ATPაზების(Mn-ATPაზა, Cu-ATPაზა, Zn-ATPაზა Ni-ATPაზა) განაწილება სუბუჯრედულ ფრაქციებში." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2005, ტ.31, №5, გვ.711-715
18. E.Nozadze, G.Chkadua, Z.Kometiani "Bivalent cation-activated ATPases." Georgian Journal of Neurosciences, 2005, 1(4), 49–53
19. შიოშვილი ლ. ,,ნორადრენალინით გამოწვეული Na,K-ATPაზური სისტემის რეგულაციის მექანიზმი“ საქ. მეცნ.აკად. მაცნე, სერია B. 2006,
20. შიოშვილი ლ. ქომეთიანი ზ. ,,მიკროსომული Na,K-ATPაზის მოლეკულური მექანიზმი“ საქ. აკადემიის მეცნ. მაცნე, ბიოლოგიის სერია A. 2006,
21. შიოშვილი ლ. ჯარიაშვილი თ. ქომეთიანი ზ. ,,ნორადრენალინის გავლენა Na,K-ATPაზური სისტემის ელექტროგენურობაზე" J. Biol. Phys. Chem., 2006, v.6, N 2,
22. Tsakadze L., Dzneladze S., Kometiani Z. ,,Mg++independent HCO3-ATPase.” Proc. Georgian Acad. Sci., Biol. Ser. B. 5, 2, 2007, pp.9-13.
23. Tsakadze L., Dzneladze S., Kometiani Z. ,,Molecular mechanism of Mg++ independent HCO3-ATPase.” Proc. Georgian Acad. Sci., Biol. Ser. B. 5. 3-4, 2007, pp.5-7
24. ე.ნოზაძე, ნ. არუთინოვა ,,Mg-ის გავლენა ორვალენტიანი კათიონებით აქტივირებულ ზოგიერთ ATPაზაზე." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2007, ტ.33, №4, გვ.211-215
25. Z. Kometiani, E. Nozadze "Kinetic Singularities of Transport ATPases." Bulletin of the Georgian National Acad. of Sci. 2007,vol.175, N4, pp.106-109
26. ს.ძნელაძე., მ.ლელაძე., ლ.წაქაძე. ,,Cl—ATPაზა: ვირთაგვას თავის ტვინის პლაზმური მემბრანის ტრანსპორტული ATPაზა.“ საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, ბიოლოგ. სერია А, 2009, ტ. 35, N1-2.
27. ლ.წაქაძე., მ.ლელაძე., ს. ძნელაძე. ,,HCO3-იონებით აქტივირებული Mg-დამოკიდებული ATPაზა.” საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. А, 2009, ტ. 35, N1-2.
28. ჭკადუა გ. შიოშვილი ლ. კვიწინაძე ნ. ,,Mn–ATP აზას Mg-ით რეგულაციის მექანიზმი“ საქ. მეცნ.აკად. მაცნე, ბიოლოგიის სერია A . 2009
29. ჭკადუა გ. შიოშვილი ლ. კვიწინაძე ნ. ,,Mn-ით აქტივირებული Mg დამოკიდებული ATPაზა“ საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, ბიოლოგიის სერია A. 2009
30. ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, მ. ქირია ,,Ni-ATPაზას მოქმედების მოლეკულური მექანიზმის ზოგიერთი საკითხი." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2009, ტ.35, №3-4, გვ.231-234
31. ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, მ. ქირია ,,Ni-ით აქტივირებული Mg-დამოკიდებული ATPაზა." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2009, ტ.35, №1-2, გვ.83-89
32. შიოშვილი ლ. კვწინაძე ნ. ჭკადუა გ. ქომეთიანი ზ. ,,ორვალენტიანი კათიონებით აქტივირებულ ATPაზებზე ნეიროტრანსმიტერების და სინაპტოსომურიფაქტორის ეფექტი“ საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერია B. 2010, ტ.8, No.3-4, გვ. 17-19
33. კვიწინაძე ნ. ჭკადუა გ. შიოშვილი ლ. ქომეთიანი ზ. ,,Cu-ATP აზას კინეტიკური თვისებები“. საქ. მეც. აკად. მაცნე. 2010, ტ. 8, No.3-4, გვ.1-5.
34. Tsakadze L., Leladze M., Kometiani Z. ,,The effect of neurotransmitters and synaptic factors on the anion-activates ATPase activity.” Georgian Acad. Sci., Biol. Ser. B Vol. 8, No. 3-4, 2010.
35. ლ. წაქაძე., მ.ლელაძე., ს. ძნელაძე., ზ. ქომეთიანი. ,,Mg2+-არადამოკიდებულ HCO3-ანიონებით აქტივირებულ ATPაზურ რეაქციაზე ARL 67156*-ის გავლენა. საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერია ბიოლოგ. A, 2011, ტ. 1
36. Kvitsinadze N., Chkadua G., Shioshvili L., Kometiani Z. ,,Some kinetic singularities of Mg2+-dependent Mn-ATPase in rat Brain synaptic membranes”. Biol. Trace elem. Res. 2011, 144, pp. 951-964.
37. ნ.არუთინოვა, ე.ნოზაძე, ზ.ქომეთიანი ,,ნეიროტრანსმიტერებისა და სინაფტოსომური ფაქტორის გავლენა Ca,Mg-ATPაზურ და Mg-ATPაზურ აქტიობაზე." საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2011, ტ37, N1-2, გვ.1-4
38. შიოშვილი ლ., კვიწინაძე ნ., ჭკადუა გ., ჯარიაშვილი თ. ,,Zn2+ დამოკიდებული Mn-ATPაზური აქტივობა”. საქ. მეც. აკად. მაცნე ბიომედ.სერია. 2012, t. 38, #5_6, gv. 335-340
39. Dzneladze, L. Tsakadze, M. Leladze, Z. Kometiani “ Cl-anion dependent Mg-ATPase” J. Membrane Biol., 2012, 245: pp.151-156.
40. Leladze, S. Dzneladze, L. Tsakadze, T.Jariashvili. ,,The study of anion-activated ATPases RELATION” Proc. Geogian Nat. Sci., Biomed. Series, 2012, 5-6 vol.38. pp.305-308.
41. L. Tsakadze., M. Leladze., S. Dzneladze., Z. Kometiani. ,,Mg-dependent HCO3-ATPaase is a P-type transporting ATPase”. Journal of Biological Physics and Chemistry, 2012, pp.113-115
42. ე.ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, გ. ჭკადუა, თ. ჯარიაშვილი ,,ზოგიერთი მოდიფიკატორის გავლენა Mg-დამოკიდებულ Ca-ATPაზურ სისტემაზე." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2012, ტ.38, №5-6, გვ.309-313
43. ლ. შიოშვილი, ნ. კვიწინაძე, გ. ჭკადუა ,,Mg2+-ით აქტივირებული Zn-ATPაზა”. საქ. მეც. აკად. მაცნე ბიომედ. სერია. 2013, t. 39, #1_2, 63-68
44. ე.ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, გ. ჭკადუა ,,Mg-დამოკიდებული Ca-ATPაზური აქტიობის დამოკიდებულება Ca-ის კონცენტრაციაზე." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2013, ტ.39, №1-2, გვ.35-40
45. ლ. წაქაძე., მ. ლელაძე., ს. ძნელაძე., გ. ჭკადუა. ,,NO3 - და SO4- ანიონებით აქტივირებული Mg დამოკიდებული ATP აზა“. საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ სერია, 2013, ტ. 39, #1-2
46. ე.ნოზაძე, ნ.არუთინოვა, ლ.წაქაძე, ლ.შიოშვილი, მ.ლელაძე, ს.ძნელაძე, გ.ჭკადუა ,,Mg-ATPაზას გამოკვლევის ზოგიერთი საკითხი." საქ. მეც. ეროვნ.აკად.მაცნე, ბიომედ.სერია, 2014, ტ.40,N3-4, გვ.159-163
47. ლ. წაქაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, მ.ლელაძე, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაზე, გ. ჭკადუა ,,ჰორმეზისის მოვლენის შესწავლა Na,K-ATPაზური სისტემის აქტიობაზე." საქ. მეც. ეროვნ.აკად.მაცნე, ბიომედ.სერია, 2015, ტ.41, N3-4, გვ.181-185
48. S.Dzneladze, L.Tsakadze, M.Leladze, E.Nozadze, N.Arutinova, L.Shioshvili, G.Chkadua "Comparative Analysis of Mg-Dependent and Mg-independent HCO3-ATPases." The Journal of Membrane Biology, 2015, v.248, N.1, pp.53-58. DOI10.1007/s00232-014-9739-8
49. E.Nozadze, N.Arutinova, L.Tsakadze, L.Shioshvili, M.Leladze, S.Dzneladze, G.Chkadua "Molecular Mechanizms of Mg-ATPase Activity." The Journal of Membrane Biology, 2015, v.248, N2, pp.295-300 DOI10.1007/s00232-014-9769-2
50. E. Nozadze, L. Shioshvili, L. Tsakadze, N. Arutinova, M. Leladze, S. Dzneladze, G. Chkadua. ,,Kinetic Features of Transport ATPases.” Systemic, Cellular and Molecular Mechanisms of Physiological Functions and Their Disorders (Proceedings of Iv. Beritashvili Center for Experimental Biomedicine-2016). Nova Science Publishers, Inc. New York, 2016, pp.262-269
51. ლ.წაქაძე, მ. ლელაძე, ს.ძნელაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, ნ. არუთინოვა, ს. კუპრაძე, გ. ჭკადუა ,,Mg,HCO3-ATPაზური აქტიობის ცვლილება ვირთაგვის თავის ტვინის მემბრანულ ფრაქციებში სუსტი სტრესოგენული ფაქტორის ზემოქმედებით." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2016, ტ.42, №3-4, გვ. 193-198
52. ს. კუპრაძე, ლ.წაქაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, მ. ლელაძე, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაძე, გ.ჭკადუა ,, მძიმე მეტალების (Cd, Pb) ზეგავლენა Cl-ATPაზაზე ვირთაგვას თავის ტვინის სინაფსური მემბრანების ფრაქციაში." საქ, მეცნ, აკად, მაცნე, ბიოლოგიის სერია, 2017, ტ. 43, №5-6, გვ. 231-234
53. გ. ჭკადუა, ე. ნოზაძე, ლ.წაქაძე, ლ. შიოშვილი, მ. ლელაძე, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაძე, ს. კუპრაძე ,, მძიმე მეტალების გავლენა Na,K-ATPაზურ Mg-ATPაზურ სისტემებზე." საქ, მეცნ, აკად, მაცნე, ბიოლოგიის სერია, 2017, ტ. 43, №1-2, გვ. 51-55
54. მ. ლელაძე, ლ. წაქაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაძე, ს.კუპრაძე, გ. ჭკადუა ,, ოუაბაინის ზეგავლენა მაგნიუმ-დამოკიდებულ Ca2+ და HCO3--ით აქტივირებულ ATPაზებზე ვირთაგვას თავის ტვინის სინაფსური მემბრანების ფრაქციაში." საქ. მეც. ეროვნ.აკად. მაცნე ბიომედ.სერია, 2018, ტომი 44, N5-6, გვ.361-366
55. G. Chkadua, L.Tsakadze, E. Nozadze, M. Leladze, S. Dzneladze, L. Shioshvili, N. Arutinova & S. Kupradze " Zn2+ Depended Mg-ATPase Activity." Nova Science Publishers, Inc. New York, 2018
56. ლ.წაქაძე, ე.ნოზაძე, ლ.შიოშვილი, მ.ლელაძე, ნ.არუთინოვა, ს.ძნელაძე, ს.კუპრაძე, გ.ჭკადუა ,,PCHMB-ს ზეგგავლენა ტრანსპორტულ ATPაზებზე." საქ. მეცნ.ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ.სერია, 2019, ტ.45 N1–2, გვ.41–44
57. გვანცა ჭკადუა, ეკა ნოზაძე, ლეილა წაქაძე , ლია შიოშვილი, ნანა არუთინოვა, მარინე ლელაძე, სოფიო ძნელაძე ,, Na,K-ATPაზა და ROS ჰორმეზისი." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2020, ტ.46, N 5-6, გვ. 349-355
58. S. Dzneladze and E. Nozadze " The Effect of Neurotransmitter and Synaptosomal Factor on the Synapic Membrane Anion-Activated ATPases." Bulleten of the Georgian National Academy of Sciences, 2020, vol.14, №1, pp.184-187
59. S. Dzneladze, L. Tsakadze, E. Nozadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, T. Jariashvili, S. Kupradze and G. Chkadua " Chloride anion-activated ATPase." The Journal of Biological Physics and Chemistry, 2020, pp. 37-40
თეზისები:
1. საერთაშორისო მულტიდისციპლინური კონფერენცია ბიომედიცინაში. BIOMED-2020. ,,Na,K-ATPაზას ნეიროტრანსმიტერისადმი მგრძნობელობის მოლეკულური მექანიზმი" გვანცა ჭკადუა, ეკა ნოზაძე, ლეილა წაქაძე, ლია შიოშვილი, მარინე ლელაძე, ნანა არუთინოვა, სოფიო ძნელაძე. 2020, შეკვეთილი, საქართველო, 2020, 26-27 ივლისი, გვ.31. https://7a62c319-6311-47b4-bfa9 1d716ee4b7ce.filesusr.com/ugd/9ede18_73fd d473f4734749ac1858e6308bb5a3.pdf?index=true
2.,,ანიონური ATPაზებისრეგულაცია ნეიროტრანსმიტერით." ახალგაზრდა მეცნიერთა და სტუდენტთა კონფერენცია „თანამედროვე ბიომედიცინის აქტუალური საკითხები“. ს. ძნელაძე, ე. ნოზაძე, ლ. წაქაძე, ლ. შიოშვილი, მ. ლელაძე, ნ. არუთინოვა, ს. კუპრაძე, გ. ჭკადუა. მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალი. ბათუმი, 2019, 29 სექტემბერი.
3. “Ni-depended Mg-ATPase activity”. G. Chkadua, E. Nozadze, L. Tsakadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, S. Dzneladze. The 44th FEBS Congress, 2019. Krakow, Poland. pp. 77.
4. “The Effect of Dopamine on the Cl-ATPase“. S. Dzneladze, E. Nozadze, L. Tsakadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, G. Chkadua. The 44th FEBS Congress, 2019. Krakow, Poland. pp. 77.
5. "Cl-activated ATPase”. S. Dzneladze, E. Nozadze, L. Tsakadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, G. Chkadua. 4th International Symposium and School of Yung Scientists ,,Brain& Neiroplasticity: Structural and Molecular Aspects”. 2019, May 107, Tbilisi, Georgia. pp 15.
6. “Enzyme Kinetic and P-Type ATPases”. G. Chkadua, E. Nozadze, L. Tsakadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, S. Dzneladze. 4th International Symposium and School of Yung Scientists,, Brain& Neiroplasticity: Structural and Molecular Aspects”. 2019, May 107, Tbilisi, Georgia. pp. 10.
7. საერთაშორისო მულტიდისციპლინარული კონფერენცია ბიომედიცინაში BIOMED 2019. ,,Na,K-ATPაზური სისტემის სატრანსპორტო კომპონენტის კინეტიკა და მისი რეგულაცია." გვანცა ჭკადუა, ეკა ნოზაძე, ლეილა წაქაძე, ლია შიოშვილი, მარინე ლელაძე, ნანა არუთინოვა, სოფიო ძნელაძე. ციხისძირი, საქართველო, 2019. https://biomedicine2020.wixsite.com/biomed2019/programm
8. ბიომედიცინის საერთაშორისო მულტიდისციპლინარული კონფერენცია. BIOMED 2019. ,, Cl -ATPაზური სისტემის კინეტიკა და მისი რეგულაცია ნეიროტრანსმიტერით". სოფიო ძნელაძე, ეკა ნოზაძე, ლეილა წაქაძე, ლია შიოშვილი, მარინე ლელაძე, ნანა არუთინოვა, გვანცა ჭკადუა. ციხისძირი, საქართველო, 2019, https://biomedicine2020.wixsite.com/biomed2019/programm
9. “The Inaugural Workshop of UNESCO/UNITWIN Network on PhD Education and Research in Biophysics, Biotechnology and Environmental Health”. Kinetic Features of Mg- dependent and Mg- independent HCO3-ATPases. S. Dzneladze, L. Tsakadze, E. Nozadze, L. Shioshvili, G. Chkadua. 6-8 August, 2018. Garni, Yerevan, Armenia. Pp. 4.
10. The 43th FEBS Congress. The Effect of Dofamine and Synaptosomal Factor on the Mg-dependent Ca-ATPase. S. Kupradze, L.Tsakadze, M. Leladze, E. Nozadze, N. Arutinova, L. Shioshvili, S. Dzneladze, G. Chkadua. 7-12 July, 2018. Prague Chech republic. Pp. 127.
11. The 43th FEBS Congress. The Effect of Neurotransmitter and Synaptosomal Factor on the Synaptic Membrane Anion- Activated ATPases. S. Dzneladze, L. Tsakadze, M. Leladze, E. Nozadze, N. Arutinova, L. Shioshvili, S. Kupradze, G. Chkadua. 7-12 July, 2018. Prague Chech republic. Pp. 126.
12. International conference. The 1st "Beritashvili Talks", Neurophysiological functions and their disorders - Interdisciplinary Studies. Regulation of Na/K ATPase by Neurotransmitters. S. Dzneladze, L. Tsakadze, E. Nozadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, S. Kupradze, G. Chkadua. 25-27 June 2018. Tbilisi, Georgia. pp. 93.
13.Organelle Crosstalk in Membrane Dynamics and Cell Signaling. „Molecular Mechanism of Ca-ATPase Activity. Sopio Dzneladze, Leila Tsakadze, Marina Leladze, Eka Nozadze, Nana Arutinova, Lia Shioshvili and Gvantsa Chkadua. 2015, 26-29 Oct. Edinburgh, UK. (P010).
14. The First Faculty Scientific Conference in Exact and Natural Sciences. “HCO3- anion activated ATPase”. 2013, Tbilisi State University, Georgia. http://conference.ens-2013.tsu.ge/en/lecture/view/131
15. UNESCO/IBRO-conference in life sciences, Non-Conducting Membrane Mechanisms of under-threshold Signal Transduction in Neurons, “Kinetic of multi-sited enzyme systems”. G. Chkadua, Z. Kometiani. 2008, 21-23 October, Erevan, Armenia.
16. UNESCO conference in Life Sciences. Non_Conducting Membrane Mechanisms of Under-Threshold Signal Transduction in Neurons.” Anion dependent Mg-ATPase”. S. Dzneladze, L. Tsakadze, Z. Kometiani. 2008, Erevan, Armenia.
17. UNESCO conference in life Sciences ,,Non-conducting membrane mechanisms of under-threshold signal transduction in neurons", "Molecular Mechanism of Mg-ATPase Activity," E. Nozadze, Z. Kometiani. 2008, Erevan, Armenia
მიღებული გრანტები:
1. "P-ტიპის ATPაზების ზოგადი კინეტიკური თავისებურებანი." საქართველოს ეროვნული სამეცნიერო ფონდი (№GNSF/ST07/6-218), 2008-2010
2. ,,ecto-ATPაზას მოქმედების მოლეკულური მექანიზმი." ახალგაზრდა მეცნიერთათვის პრეზიდენტის სამეცნიერო გრანტი, შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი (N12/26). 2012-2013
3.,,დოფამინისა ციტოზოლური სინაპტოსომური ფაქტორის გავლენა Ca-ATPაზაზე." ახალგაზრდა მეცნიერთათვის პრეზიდენტის სამეცნიერო გრანტი, შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი (N52/64). 2013-2014
4. ,,ანიონური ATPაზების რეგულაციის მექანიზმი ნეიროტრანსმიტერებით." ახალგაზრდა მეცნიერთათვის სამეცნიერო გრანტი, შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი. (№YS17_10). 2017-2019